Bir emeklilik reformu daha yolda

Bir emeklilik reformu daha yolda

Finlandiya'da doğum oranı düştüğü için bir sonraki emeklilik reformuna ihtiyaç duyuluyor.

İşgücü piyasası konfederasyonları bir sonraki parlamento döneminde yeni bir emeklilik reformu için hazırlanıyor. Daha önceki büyük reformlar 2005 ve 2017 yıllarında yürürlüğe girmişti.

Kuruluşlar, bir sonraki hükümetin programında sunulacak olan giriş üzerinde şimdiden anlaşmaya varmış durumda. Bu da mektubun, hükümetin yapısı ne olursa olsun, hükümet programına girme şansının çok yüksek olduğu anlamına geliyor.

Daha önceki iki büyük emeklilik reformu hükümet, işverenler ve çalışan örgütleri arasındaki üçlü müzakerelerde hazırlanmıştı. Finlandiya Sanayi Konfederasyonu (EK) birkaç yıl önce merkezi gelir çözümlerini kabul etmeyi bırakmış olsa da, merkezi işgücü piyasası kuruluşlarına hala görevler düşmektedir.

Özellikle emeklilik reformları konfederasyonların görev alanına girmektedir, zira daha büyük bir grubun reformları gerçekleştirmesi pek mümkün olmayacaktır.

Bu milenyumun emeklilik reformları, hükümet, işverenler ve çalışanlar üçgeninin özellikle emeklilik alanında değerini kanıtladığını göstermektedir. Politikacılar, sosyal ortaklar arasında emeklilik sisteminde yapılacak değiĢikliklere iliĢkin müzakerelerin sonucuna müdahale etmeme eğiliminde olmuşlardır. Sosyal ortaklar ayrıca mesleki emeklilik şirketlerinin yönetiminde de güçlü bir varlığa sahiptir. Bu nedenle emeklilik konularında sıradan milletvekillerine göre daha sağlam bir uzmanlığa sahiptirler.

Ancak Finlandiya Sanayi Konfederasyonu ile çalışan örgütleri arasındaki ilişkiler önceki iki emeklilik reformu sırasında olduğu kadar iyi değildir. Bunun temel nedeni ETUC'un merkezi gelir çözümlerinden çekilmesidir.

Bu seferki reform ihtiyacı, Finlandiya'daki doğum oranının 2017'deki bir önceki reformda öngörülenden daha keskin bir şekilde düşmesiyle ortaya çıkmıştır.

Herkesin çalışma hayatı boyunca topladığı primlerle emeklilik maaşını ödediği yaygın bir yanılgıdır. Toplanan katkı paylarının büyük bir kısmı mevcut emekli maaşlarının ödenmesine gitmekte, geri kalanı ise emeklilik şirketleri tarafından yatırıma yönlendirilmektedir. Daha sonra yatırım getirilerini emekli maaşlarının bir kısmını ödemek için kullanırlar. Tabiri caizse sistem kısmen finanse edilmektedir.

Emeklilik sisteminde ana araçlar emeklilik yaşının yükseltilmesi, katkı paylarının arttırılması, yardımların, yani ödenecek emekli maaşlarının azaltılması ve yatırımların riskliliğinin ve dolayısıyla uzun vadede yatırım getirilerinin arttırılmasıdır.

Sendikalar emekli maaşlarının düşürülmesini ve katkı paylarının arttırılmasını şiddetle kınamaktadır. Katkı paylarının arttırılması yönünde bir baskı var ancak sendikalar bunu engellemeye çalışıyor. Artan emeklilik katkı payları vergi dilimini arttıracak ve istihdam olanaklarını azaltacaktır. Emeklilik yaşındaki artış bile 2017 reformundan sonra bir şekilde tamamlanmadı.

Yatırımlardaki riskin - ve potansiyel getirinin - artırılması, işçi ve işveren örgütlerinin en az karşı çıktığı yaklaşım gibi görünüyor. Emeklilik varlıkları, diğer şeylerin yanı sıra hisse senetlerine ve gayrimenkule yatırılmıştır. Şimdiye kadar, mesleki emeklilik fonlarının getirileri övgüye değerdi, ancak geçen yılki borsanın tersine dönmesi en azından geçiciydi ve emeklilik fonu yatırımlarının borsa performansı çok zayıftı. Her durumda, yeterince uzun bir süre boyunca, hisse senetlerine yatırım yapmak size yatırımınızdan en iyi getiriyi sağlayacaktır.

Emeklilik sistemi çok yavaş değişiyor. Örneğin, 2005 yılında yürürlüğe giren reformun hazırlanması yıllar almıştır. Benzer şekilde, 2009 ilkbahar-kışında dönemin Başbakanı Matti Vanhanen'e (ortada) "Ruka'nın karları üzerinde" verilen emeklilik yaşının yükseltilmesi fikri ancak 2017'de yürürlüğe girdi.

Dolayısıyla bir sonraki reformun bir sonraki hükümet döneminde kabul edilebileceği, ancak en erken bu on yılın sonuna kadar yürürlüğe girmeyeceği, yani uygulamaya geçmeyeceği varsayılabilir.